Ảnh bìa

Chặng đường 55 năm hình thành và phát triển ASEAN

Ngày 8/8/2022 đánh dấu 55 năm hình thành và phát triển Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Tổ chức này được coi là minh chứng của một mô hình hợp tác khu vực thành công trên thế giới, mang lại một môi trường hòa bình, ổn định và phát triển.

Ngày 8/8/1967: Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) được thành lập, gồm 5 thành viên ban đầu là Singapore, Malaysia, Indonesia, Philippines, Thái Lan. Trên cơ sở Tuyên bố Bangkok, mục tiêu của ASEAN là tăng cường hợp tác kinh tế, văn hoá - xã hội giữa các nước thành viên, tạo điều kiện cho các nước hội nhập sâu hơn với khu vực và thế giới.

Ảnh: Hội nghị thượng đỉnh đầu tiên của ASEAN tại Bali, Indonesia năm 1976. Ảnh tư liệu

 

Năm 1971: ASEAN ra Tuyên bố về Khu vực Hòa bình, Tự do và Trung lập (ZOPFAN), nhấn mạnh quyết tâm của các nước ASEAN trong việc đảm bảo việc công nhận và tôn trọng Đông Nam Á là một khu vực hòa bình, tự do và trung lập, không có sự can thiệp dưới bất kỳ hình thức và phương cách nào của các nước ngoài khu vực.

Ngày 24/2/1976: Mong muốn thúc đẩy hòa bình và ổn định khu vực thông qua việc tôn trọng công lý và luật pháp và nâng cao khả năng tự cường khu vực của các nước ASEAN tiếp tục được thể hiện trong Hiệp ước về Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), được các Nhà lãnh đạo ký thông qua tại Bali, Indonesia nhân dịp Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ nhất.

Ngày 8/1/1984: Brunei được kết nạp vào ASEAN, nâng số thành viên của Hiệp hội lên thành 6 nước.

Ngày 28/7/1995: Việt Nam gia nhập ASEAN tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 28 tổ chức tại Brunei, đưa tổng số thành viên của ASEAN lên thành 7 nước.

Tháng 7/1997: Lào và Myanmar trở thành thành viên thứ 8 và thứ 9 của Hiệp hội.

Tháng 4/1999: ASEAN chính thức hội tụ 10 nước trong khu vực Đông Nam Á sau khi Campuchia gia nhập.

Tháng 10/2003: Bước sang thế kỷ mới, nhu cầu nâng tầm liên kết của ASEAN càng trở nên bức thiết trước những chuyển động không ngừng của thế giới và khu vực. Với Tuyên bố Hòa hợp Bali II tháng 10/2003, các nhà lãnh đạo ASEAN chính thức quyết định xây dựng Cộng đồng ASEAN trên 3 trụ cột Chính trị - an ninh, Kinh tế và Văn hóa - Xã hội vào năm 2020.

Tháng 1/2007: ASEAN nhất trí đẩy nhanh liên kết nội khối, rút ngắn 5 năm tiến độ hình thành Cộng đồng vào năm 2015 để bắt kịp xu hướng toàn cầu hóa và hội nhập thế giới. Hiến chương ASEAN có hiệu lực năm 2008 tạo dựng một khuôn khổ pháp lý và thể chế toàn diện cho liên kết ASEAN mà trước hết là mục tiêu hình thành Cộng đồng ASEAN 2015.

Ngày 31/12/2015: Cột mốc đánh dấu ASEAN trở thành một Cộng đồng, sự kiện được xem là bước chuyển mới về chất của một ASEAN gắn kết, chia sẻ lợi ích và phát triển thịnh vượng chung và là kết quả của gần nửa thế kỷ phấn đấu bền bỉ vươn lên.

Từ Tuyên bố Bangkok 1967 đến Tầm nhìn ASEAN 2020, từ Hiệp ước TAC đến Hiến chương ASEAN, từ Tuyên bố Hòa hợp Bali II đến Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, các nước thành viên luôn nỗ lực không ngừng vì sự phát triển và thành công của ASEAN.

Ảnh: Khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 55 tại Phnom Penh (Campuchia), ngày 2/8/2022.

Tiếp theo, ASEAN đưa ra Lộ trình xây dựng Cộng đồng thứ hai (2015 - 2025), được xác định bởi sự ra đời của Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 (thông qua năm 2015) với 3 Kế hoạch Tổng thể triển khai Tầm nhìn trên 3 trụ cột: chính trị - an ninh, kinh tế và văn hóa - xã hội, dựa trên nền tảng pháp lý là Hiến chương ASEAN.

Hiện tại, ASEAN đang nỗ lực hoàn thành Tầm nhìn ASEAN 2025 và xây dựng Tầm nhìn sau năm 2025 để tiếp tục củng cố Cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường và thích ứng.

Trải qua 55 năm xây dựng và phát triển, từ một nhóm các quốc gia Đông Nam Á vốn bị chia rẽ bởi chiến tranh, ASEAN ngày nay là một hình mẫu tổ chức hợp tác khu vực có uy tín và thành công trên thế giới.

ASEAN là ngôi nhà chung gắn bó hơn 650 triệu người dân của 10 nước thành viên, có bản sắc văn hóa đa dạng, một cộng đồng kinh tế lớn thứ 5 thế giới, một đối tác tin cậy và quan trọng của nhiều quốc gia, đóng vai trò trung tâm của các tiến trình đối thoại, hợp tác và liên kết quan trọng ở khu vực.

Trong bối cảnh hậu tác động đa chiều từ đại dịch Covid-19, tình hình khu vực và quốc tế ngày càng khó lường, các thách thức phi truyền thống ngày càng gia tăng, ASEAN phải đoàn kết một lòng, thống nhất duy trì vai trò trung tâm ở khu vực, gắn kết và chủ động thích ứng hơn bao giờ hết.

Theo Đỗ Thảo (Mekongasean)